Podejmując decyzję o wyborze studiów medycznych, musisz mieć świadomość nie tylko dużego prestiżu i potencjalnie dostatniego życia, jakie niesie za sobą tytuł lekarza, ale także ciężaru odpowiedzialności oraz intensywności nauki (a później pracy), jakie na Ciebie czekają. Świadomy wybór tego kierunku powinien opierać się na dokładnej analizie przede wszystkim własnych motywacji, pasji do niesienia pomocy innym oraz gotowości do nieustannego uczenia się i rozwoju. Tylko dzięki pełnemu zrozumieniu wyzwań związanych z zawodem lekarza możesz odpowiednio przygotować się na przyszłe trudności, ale i satysfakcję, jaką może przynieść Ci ta niezwykła droga zawodowa!
Długość i intensywność studiów
Długość studiów medycznych i czas potrzebny na ukończenie stażu, a następnie specjalizacji, to istotne czynniki do przemyślenia przed podjęciem decyzji o wyborze tej ścieżki edukacyjnej. Studia medyczne trwają w Polsce 6 lat. Następnie należy ukończyć 13-miesięczny staż, po którym utrzymuje się pełne prawo do wykonywania zawodu, a cały proces wydłuża się jeszcze o czas trwania specjalizacji – czyli nawet do 6 lat, w zależności od wybranej dziedziny medycyny. To wieloletnie zaangażowanie, zarówno na etapie samego kształcenia, jak i późniejszego zdobywania doświadczenia; wymaga nie tylko głębokiego zaangażowania i poświęcenia, ale także stabilności – często także finansowej – aby móc skupić się na nauce i rozwoju zawodowym.
Ja również podczas studiów miałam takie przemyślenia, że trwa to wszystko zdecydowanie za długo. Podczas gdy reszta znajomych zdążyła już napisać prace magisterskie i znaleźć pracę w zawodzie – mnie czasem z trudem szło zaakceptowanie tego, że muszę skupić się jeszcze na nauce i ukończeniu studiów, a pomiędzy nauką do egzaminów znaleźć czas na dodatkową pracę, w której też chciałam się zaangażować. Z pewnością i Ciebie w trakcie studiów najdą takie myśli – osobiście pomagało mi wtedy powiedzenie sobie, że good things take time. 💪🏼
Emocjonalne i fizyczne wymagania zawodu
Praca lekarza wiąże się z licznymi wyzwaniami – zarówno emocjonalnymi, jaki i dotyczącymi sfery fizycznej – które mogą znacząco wpływać na życie osobiste oraz zawodowe. Wiele oczywiście zależy od wyboru specjalizacji, ale przeważnie na którymś kroku kariery będziesz mieć kontakt z pacjentami zmagającymi się z ciężkimi chorobami, mierzącymi się z dużym bólem, a niekiedy z takimi, dla których możliwości medycyny się wyczerpały, a pozostało tylko zmaksymalizowanie jakości ich życia. Empatia i współczucie w takich sytuacjach są kluczowe, ale mogą prowadzić do emocjonalnego wyczerpania, a nawet wypalenia zawodowego. Utrzymanie zdrowego dystansu emocjonalnego, przy jednoczesnym okazywaniu wsparcia pacjentom, jest jednym z największych wyzwań, z którym muszą się mierzyć lekarze. Ich decyzje często mają bezpośredni wpływ na życie pacjentów, co może być dla niektórych ogromnym ciężarem emocjonalnym. Ważne jest, by nauczyć się radzić sobie z konsekwencjami swoich decyzji – nierzadko też z poczuciem winy lub niepewnością. Również konfrontacja ze śmiercią pacjenta, szczególnie w przypadku długotrwałej opieki nad nim, może być emocjonalnie wyniszczająca. Lekarze muszą rozwijać strategie radzenia sobie z takimi sytuacjami – wsparcie emocjonalne mogą uzyskać od profesjonalistów, takich jak psycholodzy czy psychiatrzy. Długie i nieregularne godziny pracy, w tym nocne dyżury i praca w weekendy, a także narażenie na stres, mogą prowadzić do zmęczenia, zaburzeń snu, a nawet problemów z odżywianiem. Lekarze często skupiają się na zdrowiu swoich pacjentów, zaniedbując swoje własne potrzeby zdrowotne, co może doprowadzić do poważnych problemów. Należy więc dbać o utrzymanie równowagi i implementować strategie pozwalające lepiej radzić sobie z wyzwaniami, jakie niesie za sobą praca lekarza, co pozwoli na zmniejszenie negatywnych skutków z nią związanych.
Strategii radzenia sobie ze stresem jest naprawdę wiele, a my stworzyliśmy dla Ciebie lekcję obszernie opisującą każdą z nich – znajdziesz ją w kursie MedycyNa START. 🙌🏼
Konieczność ciągłego kształcenia się
Medycyna jest dziedziną dynamicznie rozwijającą się, a ciągłe postępy w technologiach, metodach leczenia i badaniach naukowych wymagają od lekarzy regularnego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności. Stąd wybór tej ścieżki zawodowej wiąże się z ciągłą edukacją oraz nieustannym aktualizowaniem swojej wiedzy i umiejętności – wszystko po to, aby utrzymać wysokie standardy praktyki medycznej i zapewnić pacjentom najlepszą możliwą opiekę. Lekarze regularnie biorą udział w konferencjach, na których często prezentowane są najnowsze badania. Uczęszczają również na kursy specjalistyczne, które pozwalają na pogłębianie wiedzy w konkretnych dziedzinach.
Pamiętaj jednak, że nie da się wszystkiego nauczyć i zapamiętać! Właśnie dlatego powstały różne specjalizacje, a w praktyce klinicznej bardzo często korzysta się z konsultacji specjalistów z innych dziedzin. Jeśli zaczynasz studia medyczne, ważną radą będzie, żeby skupić się (oprócz tego, co się interesuje i czym chcesz się zająć w przyszłości) na podstawach! Często słyszy się żarty o chirurgach, który dzwonią do internistów, aby podpowiedzieli, jaki antybiotyk należy przepisać pacjentowi. 😜
Wysokie koszty edukacji
Fundacja Medyczna może być kosztowna – choć w Polsce studia na uczelniach publicznych są bezpłatne, inne wydatki mogą stanowić wyzwanie finansowe. Wybierając studia niestacjonarne bądź wyjechanie na zagraniczną uczelnię, musisz być przygotowany na spore opłaty. Dodatkowo, szczególnie wyjeżdżając na studia do innego miasta, należy brać pod uwagę inne koszty, takie jak wynajem mieszkania czy akademika, a także koszty samego życia. Spore wydatki mogą generować materiały edukacyjne, podręczniki, medyczna wyprawka (chociażby scrubs, fartuch, stetoskop), a w późniejszym okresie szkolenia i konferencje (których część może być jednak finansowana z Twojego miejsca pracy).
Z tego względu studenci medycyny powinni być przygotowani na duże wydatki. Warto zastanowić się nad różnymi możliwościami pomocy finansowych – poprzez stypendia, kredyty studenckie po programy pomocowe oferowane przez organizacje rządowe i prywatne. Świetną alternatywą dla kupowania dziesięciu tomów podręczników czy biegania po punktach ksero (z pewnością przynoszącą Ci oszczędność czasu i pieniędzy) jest korzystanie z platform e-learningowych, do których możesz mieć dostęp zawsze i wszędzie ze swojego telefonu czy komputera! 🤓
Często trudno jest pogodzić studiowanie i naukę z pracą po zajęciach, jednak nie jest to całkowicie niemożliwe. Oprócz pracy w sklepie lub gastronomii, możesz znaleźć taką pracę nawet w dziedzinie medycyny – chociażby jako rejestrator medyczny czy twórca tekstów medycznych dla portali o zdrowiu. Warto zastanowić się nad taką opcją; praca w niepełnym wymiarze godzin może być dobrą odskocznią od zajęć i sposobem, aby zwiększyć swój studencki budżet. 💰Sama zdecydowałam się na taką pracę, jednak dopiero na 5. roku studiów, kiedy plan zajęć i rozkład innych obowiązków mi na to pozwalały. Uważam, że warto wyjść ze swojej strefy komfortu, poznawać nowych ludzi i podejmować się nowych wyzwań – w końcu nie samą nauką człowiek żyje, prawda? 😉
Etyka zawodowa i odpowiedzialność
To nieodzowne elementy praktyki medycznej. Lekarze muszą podejmować decyzje w najlepszym interesie swoich pacjentów, przestrzegając jednocześnie najnowszych wytycznych, zasad etycznych i regulacji prawnych. Wielu z nich często jest stawianych przed trudnymi sytuacjami i dylematami – dotyczącymi eksperymentalnych terapii, prywatności pacjenta w przypadku konieczności ujawnienia tajemnicy lekarskiej czy chociażby odmawianiem leczenia przez pacjenta. Ponadto, aby skutecznie działać w środowisku o zmieniających się regulacjach i potrzebach, konieczna jest otwartość na dialog z pacjentami i innymi specjalistami.
Ciąg dalszy rekrutacji, egzaminów…
Myślę, że wielu nieświadomych studentów cieszyło się na samą myśl napisania wszystkich egzaminów maturalnych, sądząc, że jest to ostatni taki egzamin w ich życiu. Niestety – nic bardziej mylnego! Poza ciężkimi zaliczeniami i egzaminami na studiach, na sam ich koniec należy przystąpić do Lekarskiego Egzaminu Końcowego lub Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego, których zdanie upoważnia do uzyskania prawa do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty. Po ukończeniu specjalizacji pora na kolejny sprawdzian – czyli egzamin specjalizacyjny.
Sporo stresu może też przysporzyć rekrutacja na staż, a później na rezydenturę. Wiele osób ma swoje wymarzone miejsca pracy, niektórzy też koniecznie chcieliby zostać w konkretnym mieście i tam stawiać swoje pierwsze kroki w zawodzie. Ze swojej strony mogę podpowiedzieć Ci, że warto zapoznać się wcześniej z wymaganiami, progami i terminami rekrutacji. Znam historię, w której wielu studentów nie zdawało sobie sprawy z tego, że dzięki wolontariatowi mogą uzyskać dodatkowe punkty do rekrutacji na staż; dowiedzieli się o tym kilka dni przed złożeniem odpowiednich dokumentów. Warto więc zaplanować sobie cały plan działania i listę to-do, co pozwoli Ci zaoszczędzić zbędnego stresu, którego i tak można się najeść dużo w trakcie tego całego procesu (chociażby oczekując na wyniki rekrutacji). 😮💨
Możliwości kariery i specjalizacji
Wielu lekarzy decyduje się na niepodążanie tradycyjną ścieżką kariery po studiach, przez którą rozumiem pracę jako lekarz w szpitalu czy przychodni. Pamiętaj, że ukończenie studiów medycznych oferuje jeszcze wiele innych dróg! Te różnorodne ścieżki kariery pozwalają absolwentom medycyny dopasować je do swoich zainteresowań i umiejętności, co pozwala znaleźć satysfakcję w przeróżnych obszarach medycyny (a nie tylko pracy w szpitalu!).
Wybór samych specjalizacji jest szeroki, dzięki czemu możesz dopasować rodzaj pracy do swoich predyspozycji. Być może bardziej interesuje Cię bezpośredni kontakt z pacjentem i uczestniczenie w procesie diagnostyczno-leczniczym, a może specjalizacja zabiegowa czy praca w przychodni bez dyżurowania? Opcji jest naprawdę wiele! Możesz też pracować w różnych sektorach opieki zdrowotnej – w publicznym lub prywatnym.
Ci zainteresowani badaniami naukowymi mogą pracować na uczelniach medycznych, prowadząc badania kliniczne lub edukując przyszłych lekarzy. Inni wybierają pracę w zarządzaniu placówkami opieki zdrowotnej lub w polityce zdrowotnej. Jeszcze inni decydują się na pracę w firmach farmaceutycznych.
Przegląd możliwych ścieżek zawodowych po studiach medycznych znajdziesz w kursie MedycyNa START!. 😁
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Nie oszukujmy się – praca lekarza jest wymagająca. Często długie godziny pracy, nocne dyżury i kontakt z pacjentami w trudnych sytuacjach mogą obciążać nawet najbardziej zaangażowanych i doświadczonych lekarzy. Kluczowe jest więc znalezienie zdrowej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Naucz się wyznaczać granice, planować czas na odpoczynek oraz rozwijać swoje pasje i zainteresowania niezwiązane z medycyną – pozwoli Ci to uniknąć wypalenia zawodowego.
Ważnym tematem, który warto poruszyć, jest również macierzyństwo. W obecnych czasach niestety częściej tą kwestią martwią się kobiety-lekarki. Często ciężko wybrać właściwy moment na założenie rodziny. Na studiach i na stażu taka decyzja może być za wczesna (mniejsze zaplecze finansowe, duża ilość nauki). Później dołączają się do tego obciążające dyżury (mogące odbić się na zdrowiu), rozpoczęcie specjalizacji – która w przypadku kobiet na czas urlopu macierzyńskiego jest wydłużana. Jest do zdecydowanie wielki dylemat, z którym mierzą się kobiety wybierające tą ścieżkę. Niekiedy mówi się, że „lekarze najpierw myślą o studiach, potem o specjalizacji, a później od razu chcą mieć wnuki”.
Warto więc mieć wokół siebie dużo wsparcia i możliwości pomocy, aby pogodzić macierzyństwo (i tacierzyństwo) z lekarską karierą.
Papierologia czy medycyna?
To chyba największy szok, jaki przeżywa każdy student, widząc realia pracy lekarza w szpitalu. Od rana odprawa, potem obchód, rozmowa i badanie pacjentów – a potem? Papierologia i siedzenie przy komputerze… 🖥 Obecnie systemy komputerowe w dużej mierze wyparły tradycyjne karty zleceń i inne niezbędne wypełniane dokumenty. Lekarz musi zapisać w systemie obserwacje, notatkę z badania pacjenta, zlecić badania dodatkowe, rozpisać leki, napisać wypis, epikryzę. Daleko temu do wyobrażeń na temat lekarskiej pracy, którą widzi się w serialach medycznych – czyli lekarza biegającego po oddziale. Jest to jednak do rozwiązania; w innych krajach funkcjonuje zawód rejestratora medycznego, który wyręcza lekarza w takich codziennych czynnościach związanych z zapisywaniem i wypełnianiem dokumentacji. Być może i w Polsce przyjdzie na to czas, co zdecydowanie pozwoli odciążyć lekarzy, którzy często mają w tym zaległości i spędzają zdecydowanie za dużo czasu, klikając w klawiaturę komputera.
Należy jednak pamiętać, że najważniejszą kwestią tej „papierologii” jest skrupulatne prowadzenie dokumentacji medycznej. Trzeba dokładnie opisywać badanie pacjenta i zdarzenia, które miały miejsce. Ważny jest też wywiad negatywny – objawy, które pacjent neguje, a także wpisanie w dokumentację informacji o poinformowaniu pacjenta o różnych procedurach (chociażby to, że pacjent został poinformowany o możliwości szczepiania, ale odmówił). Jest to bardzo ważne w kontekście kolejnego punktu, który opiszę, czyli…
Prawo a medycyna
Pozwy. Każdy lekarz w swojej karierze z pewnością spotka się z zarzutami o błąd w sztuce medycznej czy o naruszenie praw pacjenta. Statystyki wyraźnie pokazują, że rośnie roszczeniowość pacjentów, co bezpośrednio przekłada się na liczbę spraw kierowanych do prokuratury czy izby lekarskiej. Należy więc pamiętać, by doskonalić swoją wiedzę medyczną (i prawną), prawidłowo prowadzić dokumentację (często mówi się, że pisze się ją nie dla siebie, a dla biegłych), a także dbać o kompetencje komunikacyjne i rozmawiać z pacjentami. Czasami nie można się uchronić przed pozwem czy skargą (wielu pacjentów uważa niektóre powikłania za winę lekarza), ale można za to być pewnym poprawności swojego postępowania.
Podsumowanie
Świadome podejście do decyzji o studiowaniu medycyny jest kluczowe. Choć powyższe punkty mogą nie brzmieć przekonująco, niezwykle ważne jest, by wybrać tę ścieżkę w pełni świadomie. Zamiast idealizować karierę lekarską i podchodzić do niej jak do „kota w worku”, warto wziąć pod uwagę wszystkie wyzwania i możliwości, z którymi przyjdzie nam się mierzyć, co pozwoli na podjęcie decyzji w pełni przemyślanej.
Pamiętaj, że, mimo niektórych mało sprzyjających okoliczności, ścieżka ta jest również niezwykła, dająca spełnienie i dużo satysfakcji, co często wynagradza wszystkie napotkane po drodze trudności. 😌